Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh: Dù nhiều khó khăn, kinh tế-xã hội 6 tháng đầu năm giữ đà tăng trưởng
Giữ đà tăng trưởng
Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh cho biết, trong 6 tháng đầu năm 2021, nước ta mặc dù phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, nhưng nhờ sự nỗ lực và quyết tâm của cả hệ thống chính trị dưới sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước, sự đoàn kết, thống nhất của toàn dân, tình hình kinh tế-xã hội 6 tháng đầu năm đã đạt những kết quả tích cực; kinh tế vĩ mô được duy trì ổn định, tốc độ tăng trưởng kinh tế cao hơn so với cùng kỳ, các cân đối lớn được bảo đảm. Các lĩnh vực văn hóa, xã hội, môi trường, quốc phòng an ninh, đối ngoại đạt nhiều kết quả tích cực.
Cụ thể, tăng trưởng kinh tế 6 tháng đầu năm đạt 5,64%, là mức khá cao so với các nước trên thế giới. Thu ngân sách nhà nước lũy kế 6 tháng đạt 58,2% dự toán, tăng 16,3% so với cùng kỳ. Tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu 6 tháng tăng 32,2% so với cùng kỳ. Tổng vốn đầu tư toàn xã hội thực hiện tăng 7,2%; vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài thực hiện đạt trên 9,2 tỷ USD, tăng 6,8%.
Sản xuất nông nghiệp phát triển ổn định, bảo đảm an ninh lương thực, là trụ đỡ của nền kinh tế trong khó khăn. Việc cơ cấu lại các ngành công nghiệp chuyển biến tích cực; công nghiệp chế biến, chế tạo giữ vai trò quan trọng trong thúc đẩy tăng trưởng kinh tế; an ninh năng lượng được bảo đảm…
Hình thức dạy và học trực tuyến tiếp tục được triển khai rộng rãi, góp phần bảo đảm hoàn thành các nhiệm vụ năm học 2020 - 2021. Nhiều học sinh, sinh viên đạt thành tích cao trong các kỳ thi quốc tế . Kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông (đợt 1) diễn ra an toàn, nghiêm túc…
Công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế được triển khai tích cực, chủ động, đồng bộ, hiệu quả. Đảm nhận thành công trọng trách Ủy viên không thường trực Hội đồng bảo an Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2020 - 2021; tích cực tham gia, đóng góp tại các diễn đàn, hội nghị đa phương với những đề xuất, sáng kiến được nhiều nước hưởng ứng và đánh giá cao. Tiếp tục phát huy vai trò chủ động, tích cực trong ASEAN. Ngoại giao kinh tế, ngoại giao văn hóa tiếp tục được đẩy mạnh và đạt kết quả thực chất. Triển khai khẩn trương, hiệu quả công tác ngoại giao về vaccine phòng Covid-19. Làm tốt công tác bảo hộ công dân...
Tuy nhiên, Phó Thủ tướng cũng cho rằng, trong 6 tháng qua, bối cảnh quốc tế và trong nước có những cơ hội, thuận lợi, nhưng khó khăn, thách thức nhiều hơn. Tình hình thế giới, khu vực tiếp tục diễn biến nhanh, khó lường. Đại dịch Covid-19 còn rất phức tạp, có thể xuất hiện các biến chủng mới nguy hiểm hơn, lây lan nhanh hơn, mạnh hơn; nguy cơ bùng phát dịch là hiện hữu, kể cả tại các quốc gia đã đạt được độ bao phủ tiêm chủng cao. Nhiều quốc gia, nền kinh tế lớn đang mở cửa trở lại, tăng trưởng được khôi phục, nhưng không đồng đều, chưa ổn định, thiếu bền vững. Nợ công, rủi ro trên thị trường tài chính, tiền tệ quốc tế gia tăng. Triển vọng kinh tế thế giới 6 tháng cuối năm 2021 phụ thuộc nhiều vào mức độ ảnh hưởng từ đại dịch Covid-19 và việc triển khai tiêm vaccine trên toàn cầu.
Trong nước, dù kinh tế vẫn giữ đà tăng trưởng nhưng gặp rất nhiều khó khăn, thách thức; các lĩnh vực nông nghiệp, công nghiệp và dịch vụ đều chịu ảnh hưởng lớn bởi dịch bệnh. Nguy cơ dịch lan rộng ở nhiều địa phương có thể làm đứt gãy chuỗi sản xuất và xuất khẩu. Thực hiện mục tiêu tăng trưởng cả năm 2021 gặp rất nhiều khó khăn, thách thức, đòi hỏi phải có nhiệm vụ, giải pháp phù hợp, hiệu quả, vừa kiểm soát tốt dịch Covid-19, vừa thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.
Toàn cảnh phiên họp sáng 22/7.
Ưu tiên tập trung phòng, chống dịch Covid-19
Đề cập đến các nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cần tập trung thực hiện trong những tháng cuối năm 2021, Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh cho biết, Chính phủ khẳng định quan điểm quán triệt các Nghị quyết, Kết luận của Đảng, Quốc hội; tích cực triển khai Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, theo dõi sát diễn biến tình hình, có giải pháp kịp thời, linh hoạt, sáng tạo, phù hợp và tổ chức chỉ đạo, điều hành đồng bộ, quyết liệt, hiệu quả; quyết tâm thực hiện “mục tiêu kép”, nhưng ưu tiên lúc này là tập trung phòng, chống dịch Covid-19 hiệu quả để đẩy mạnh sản xuất, kinh doanh và phấn đấu đạt cao nhất các mục tiêu đề ra.
Cụ thể, tiếp tục phòng, chống dịch Covid-19 với tinh thần "chống dịch như chống giặc", “bảo vệ sức khỏe, tính mạng người dân là trên hết, trước hết”; tiếp tục củng cố nền tảng vĩ mô, tạo thuận lợi cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng. Kiên định với “mục tiêu kép”, thực hiện linh hoạt, sáng tạo, không máy móc, cứng nhắc, tùy từng thời điểm, từng nơi, từng địa phương, địa bàn, cơ quan, đơn vị để lựa chọn ưu tiên phù hợp giữa phòng chống dịch và phát triển kinh tế - xã hội.
Đồng thời, thực hiện quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các đột phá chiến lược; chăm lo đời sống vật chất, tinh thần nhân dân, bảo đảm an sinh xã hội, thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội; tăng cường quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường và ứng phó biến đổi khí hậu. Bên cạnh đó, đẩy mạnh sắp xếp, tổ chức bộ máy nhà nước; tăng cường phòng chống tham nhũng, lãng phí.
Cùng với đó, tiếp tục bảo đảm quốc phòng, an ninh, giữ vững chủ quyền quốc gia, tăng cường đối ngoại và hội nhập quốc tế; tăng cường chỉ đạo, thực hiện tốt hơn công tác thông tin, truyền thông, tạo đồng thuận xã hội.
Phó Thủ tướng Chính phủ Phạm Bình Minh nhấn mạnh, trong bối cảnh đất nước đạt được nhiều thành tựu quan trọng thời gian qua nhưng còn nhiều khó khăn, thách thức trong thời gian tới với những diễn biến và tác động khó lường của đại dịch Covid-19, nhiệm vụ thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội trong thời gian còn lại của năm 2021 là rất nặng nề, khó khăn, đòi hỏi chúng ta phải phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc và tiếp tục củng cố, tăng cường niềm tin của Nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước; kế thừa, phát huy những kết quả đạt được.
"Với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, nhất định chúng ta sẽ sớm đẩy lùi dịch bệnh, thực hiện thành công “mục tiêu kép”, vừa phòng chống dịch hiệu quả, vừa thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an ninh quốc phòng và hội nhập quốc tế sâu rộng, hiệu quả", Phó Thủ tướng nói.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh.
Báo cáo thẩm tra về đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước 6 tháng đầu năm và các giải pháp thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước 6 tháng cuối năm 2021 trước Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, Ủy ban Kinh tế tán thành với nhận định trong Báo cáo của Chính phủ.
Theo đó, GDP 6 tháng đầu năm ước đạt khoảng 5,64%, tuy thấp hơn mục tiêu đề ra, nhưng đây là mức tăng tích cực trong bối cảnh khó khăn. Kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát; công tác chuẩn bị nguồn hàng, bình ổn giá cả được triển khai hiệu quả, cơ bản tháo gỡ khó khăn về tiêu thụ nông sản. Thu, chi NSNN đạt kết quả khả quan. Tiến độ các khoản thu quan trọng từ hoạt động sản xuất, kinh doanh của 3 khu vực kinh tế (doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp ngoài quốc doanh, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài) trong những tháng đầu năm 2021 tăng cao hơn.
Cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh tiếp tục được đẩy mạnh; Việt Nam là quốc gia duy nhất trên thế giới được cả 3 tổ chức xếp hạng tín nhiệm quốc tế đồng loạt nâng điểm triển vọng lên “Tích cực”; triển khai thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị và một số cơ chế, chính sách đặc thù.
Sản xuất nông, lâm và thủy sản có mức tăng khá. Sản xuất công nghiệp tiếp tục hồi phục và đạt kết quả tích cực, ngành chế biến, chế tạo tiếp tục là động lực với mức tăng 11,42%. Đổi mới sáng tạo, ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số được thúc đẩy mạnh mẽ, ứng dụng hiệu quả trong công tác phòng, chống dịch.
"Năm 2020 và 6 tháng đầu năm 2021, NSNN đã hỗ trợ doanh nghiệp, người dân gặp khó khăn do dịch bệnh Covid-19 và chi cho công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19 với tổng số tiền 168,8 nghìn tỷ đồng", Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết.
Bên cạnh những kết quả đạt được, Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ quan tâm, đánh giá kỹ hơn một số vấn đề, như: Việc triển khai chính sách, thực hiện các gói hỗ trợ còn chậm, chưa đạt hiệu quả mong muốn, tỷ lệ giải ngân thấp, chưa tiếp cận được nhiều nhóm đối tượng dễ bị tổn thương;
Tình trạng thất thu thuế, buôn lậu, gian lận thương mại, chuyển giá, trốn thuế (đặc biệt là thuế thu nhập doanh nghiệp ở khu vực kinh tế tư nhân) vẫn còn diễn ra phổ biến, nợ đọng thuế tăng cao hơn so với cùng kỳ;
Giải ngân vốn đầu tư công chỉ đạt 29,02% kế hoạch, thấp hơn mức 34% của cùng kỳ năm trước, vốn nước ngoài giải ngân rất thấp, chỉ đạt 7,37%. Vốn đầu tư phát triển của các chương trình MTQG đã được Quốc hội phân bổ 16 nghìn tỷ đồng nhưng đến nay chưa được giao kế hoạch, không có khả năng giải ngân trong những tháng cuối năm 2021;
Công tác lập quy hoạch thuộc hệ thống quy hoạch quốc gia còn chậm; nhiều ngành, địa phương vẫn tập trung vào việc điều chỉnh quy hoạch của thời kỳ trước...
Bàn về các giải pháp cho 6 tháng cuối năm 2021, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ bên cạnh việc tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp theo các nghị quyết của Quốc hội cần chủ động xây dựng các kịch bản, chuẩn bị cho mọi tình huống có thể xảy ra, đồng thời đề nghị quan tâm một số nhiệm vụ, giải pháp.
Cụ thể: Xác định ổn định kinh tế vĩ mô là nhiệm vụ hàng đầu; kiểm soát dịch bệnh là mục tiêu ưu tiên, kiên trì thực hiện thắng lợi “mục tiêu kép” phù hợp với tình hình thực tiễn và địa bàn cụ thể; Bảo đảm an ninh lương thực, thực phẩm và thúc đẩy tiêu thụ, xuất khẩu nông sản. Chuẩn bị cho khả năng phục hồi các ngành, lĩnh vực công nghiệp, dịch vụ quan trọng, xây dựng phương án tổ chức sản xuất và các giải pháp để đa dạng hóa, bảo đảm nguyên vật liệu cho sản xuất kinh doanh, duy trì chuỗi sản xuất, cung ứng;
Thực hiện tốt công tác quản lý thu, điều hành chi NSNN chặt chẽ; Xử lý hài hòa, hợp lý mối quan hệ giữa lợi nhuận của các ngân hàng thương mại với khó khăn của doanh nghiệp, giảm lãi suất cho vay một cách thực chất; Khẩn trương hoàn thành việc lập, thẩm định, phê duyệt quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh, quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2021-2030 và kế hoạch sử dụng đất giai đoạn 2021-2025;
Nghiêm túc thực hiện quy định của pháp luật về đầu tư công, phấn đấu giải ngân vốn đầu tư công đạt tỷ lệ cao, gắn trách nhiệm của người đứng đầu với kết quả giải ngân.
Thực hiện việc tổng kết việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã theo yêu cầu tại Nghị quyết số 37-NQ/TW của Ban chấp hành Trung ương Đảng; Xây dựng chính sách phù hợp, tăng cường hợp tác đầu tư nước ngoài, thu hút dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài chất lượng cao. ; Kiểm soát chặt chẽ thông tin xấu, độc, thông tin sai sự thật trên mạng xã hội, gây hoang mang trong xã hội;
Có kế hoạch dạy, học và thi phù hợp cho từng cấp học tại từng địa phương. Chú trọng đầu tư cho hệ thống y tế, đặc biệt là tuyến cơ sở, củng cố hệ thống y tế công cộng, y tế dự phòng, chăm sóc sức khỏe người dân; Tiếp tục đẩy mạnh hợp tác quốc tế trong phòng, chống dịch bệnh; tiếp cận bình đẳng và đa dạng trong cung cấp vaccine.
