Đủ cơ sở pháp lý để triển khai dự án cảng Cần Giờ
Ngày 26/11, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã chủ trì Hội nghị lần thứ nhất của Ban chỉ đạo triển khai thực hiện Nghị quyết số 98/2023 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP. HCM.
Phối cảnh dự án cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ, TP.HCM.
Nói về dự án cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ, Thủ tướng cho biết theo định hướng trước đây, cảng Cần Giờ chưa có chức năng cảng trung chuyển quốc tế. Tuy nhiên, các nghị quyết của Bộ Chính trị gần đây đã nêu rõ về định hướng xây dựng cảng trung chuyển quốc tế ở Cần Giờ.
Nhấn mạnh chủ trương đã có, Thủ tướng giao ộ Giao thông vận tải (GTVT) rà soát, bổ sung chức năng cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ tại Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Hiện nay, Bộ GTVT đang xem xét việc phê duyệt quy hoạch chi tiết Nhóm cảng biển số 4, quy hoạch vùng đất, vùng nước cảng biển .HCM thời kỳ 2021-2030, định hướng đến năm 2050.
Trước đó, tại hội nghị lấy ý kiến Đề án nghiên cứu xây dựng cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ, Chủ tịch UBND TP. HCM Phan Văn Mãi khẳng định, thành phố đã cân nhắc nghiên cứu rất kỹ lưỡng và trình bày chi tiết trong dự thảo đề án về Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ trình Chính phủ hồi tháng 8 vừa qua.
Theo ông Mãi, TP.HCM hoàn toàn tự tin, có đủ cơ sở pháp lý để triển khai dự án này. Lãnh đạo TP.HCM cũng nhấn mạnh, đây là dự án trọng điểm và là cơ hội của Việt Nam. Nếu thực hiện thành công, dự án sẽ giúp ghi tên Việt Nam vào mạng lưới vận tải hàng hóa toàn cầu, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc tế.
Quy hoạch đã có, thế nhưng hiện nay, dự án cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ vẫn là chủ đề "nóng" được bàn luận trên các diễn đàn, hội nghị. Kỳ vọng về một trung tâm trung chuyển quốc tế của TP.HCM và khu vực, thu hút các hãng tàu, hãng vận tải, chủ hàng, doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ logistics trong nước và quốc tế vẫn đang bỏ ngỏ.
Sẵn sàng để triển khai đầu tư
Cũng tại buổi làm việc với TP.HCM, Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh: "Đã đưa ra giải pháp đổi mới, đột phá thì chuyện có ý kiến khác nhau là bình thường. Vấn đề làm sao chúng ta giải trình được và thấy đó là việc có lợi cho dân cho nước thì cứ thế mà làm".
Thời gian qua, Tổng công ty Hàng hải Việt Nam (VIMC) và đối tác nước ngoài liên tục tổ chức các phiên làm việc để chuẩn bị nguồn lực, xây dựng mô hình, các phương án, tiến độ, lộ trình để sẵn sàng triển khai đầu tư dự án ngay sau dự án được chấp thuận chủ trương và được lựa chọn nhà đầu tư.
Tháng 7/2022, lãnh đạo của hãng tàu Mediterranean Shipping Company (MSC) đã có buổi gặp gỡ với Thủ tướng Chính phủ tại Việt Nam.
Gần đây nhất, trong tháng 9/2023, VIMC và MSC đã có buổi làm việc cấp cao giữa hai bên tại Thụy Sĩ, khẳng định cam kết và quyết tâm của hai bên trong việc thực hiện dự án cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ, quyết tâm khởi công và tiến hành đầu tư dự án vào cuối năm 2024, đầu năm 2025.
Theo các chuyên gia, nhiều cảng trung chuyển quốc tế trong khu vực như Singapore, Malaysia đang tập trung đầu tư mạnh, có nhiều chính sách mời gọi, ưu đãi các hãng tàu.
Việc chậm trễ trong công tác thẩm định, phê duyệt các thủ tục đầu tư cho nhà đầu tư nước ngoài có thể làm ảnh hưởng đến tâm lý, sự quyết tâm của nhà đầu tư nước ngoài trong việc tiếp tục thực hiện dự án.
Điều này có thể làm mất cơ hội cho ngành cảng biển nói riêng và cho quốc gia nói chung trong nỗ lực đầu tư xây dựng cảng biển trung chuyển quốc tế đầu tiên của Việt Nam.
Do đó, việc phê duyệt các thủ tục đầu tư liên quan đến dự án được đánh giá hết sức quan trọng, cần thiết, cấp bách, để "đánh thức" dự án sớm được triển khai, đánh dấu những quyết tâm mạnh mẽ, giải pháp đổi mới, đột phá trong việc triển khai thực hiện Nghị quyết số 98/2023/QH15 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.HCM.
Với vị trí gần các tuyến hàng hải quốc tế đi qua Biển Đông, dự án cảng trung chuyển Cần Giờ được đánh giá là có nhiều lợi thế cạnh tranh, thu hút nguồn hàng quốc tế tới từ các quốc gia trong khu vực như Campuchia, Thái Lan, Brunei, Philippines, khu vực phía nam Trung Quốc…
Thống kê cho thấy, gần 60% khối lượng vận tải container đi qua Biển Đông. Dự báo đến năm 2030, sản lượng hàng container trung chuyển quốc tế sẽ chiếm trên 30% lượng hàng trung chuyển qua khu vực Đông Nam Á, đạt khoảng 84,6 triệu Teu (năm 2030) và 104,3 triệu Teu (năm 2040).
Hiện nay, hàng hóa tại các khu vực trên chủ yếu được trung chuyển tại Singapore và Malaysia. Theo phân tích, nếu hàng hóa trung chuyển tại Cần Giờ thì cự ly vận chuyển giảm khoảng 30 - 70% so với đến Singapore.
Thời gian qua, hãng tàu MSC bày tỏ sự quan tâm, tìm hiểu, mong muốn tham gia hợp tác và đang tích cực phối hợp với Tổng công ty Hàng hải Việt Nam nghiên cứu đầu tư Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ.
