Tháng 4-2023, Cảnh sát khu vực Peel (phụ trách an ninh sân bay quốc tế Toronto Pearson) thông báo, một container đặc biệt chứa hàng hóa có giá trị đã được dỡ khỏi máy bay, đưa vào nhà kho rồi biến mất. Vào thời điểm đó, cảnh sát có vẻ bối rối và không cung cấp được bất cứ thông tin nào, ví dụ như container thuộc về ai? Hãng hàng không nào phụ trách việc này? Trong khi vụ việc vẫn chưa tiến triển, vụ kiện mới đây đã cung cấp thông tin chưa biết về vụ ướp bí ẩn này, dù những cáo buộc vẫn chưa được chứng minh.
Vụ trộm vàng ở Sân bay quốc tế Toronto Pearson, Canada xảy ra vào ngày 17- 4-2023
Hé lộ tình tiết vụ trộm qua… đơn kiện
Theo đó, Brink's Switzerland Ltd (công ty xe bọc thép được thuê để chuyển tiền mặt và vàng miếng từ Thụy Sĩ sang Canada) đã kiện Air Canada (hãng hàng không đã chở và lưu giữ container hàng hóa có giá trị cao nói trên). Theo khiếu nại mà Brink’s và 2 công ty con của họ đã nộp lên Tòa án Liên bang Canada vào tháng 10-2023, tiền mặt và vàng là 2 kiện hàng riêng được gửi đi cùng chuyến đó. Trong đó, 53kg tiền mặt trị giá 1,9 triệu USD đã được ngân hàng Thụy Sĩ gửi đến một sàn giao dịch tiền tệ có trụ sở tại Vancouver. Còn 400kg vàng miếng trị giá 13,6 triệu franc Thụy Sĩ (tương đương 15,3 triệu USD) sẽ được chuyển đến Ngân hàng Toronto - Dominion từ một nhà máy luyện kim loại quý ở Thụy Sĩ. Được biết, giá trị của hàng hóa cao hơn một chút so với ước tính ban đầu của cảnh sát.
Brink's cho rằng, hãng hàng không Air Canada có trách nhiệm bồi thường mọi tổn thất nếu vàng và tiền mặt bị mất. Công ty Brink's đã trả một khoản phí bảo hiểm dưới dạng phí xử lý cố định và phần trăm giá trị hàng hóa, để gửi lô hàng thông qua một dịch vụ đặc biệt của Air Canada có tên là AC Secure. Theo hãng hàng không, dịch vụ này cung cấp mức độ bảo mật cao hơn và ưu tiên cho việc sắp xếp và dỡ hàng.
Hồ sơ tòa án cho thấy, chuyến bay 881 của Air Canada từ Zurich hạ cánh xuống Toronto lúc 15h56 ngày 17-4 (sớm vài phút so với dự tính). Khoảng 24 phút sau, vàng và tiền mặt đã được đưa ra khỏi máy bay, đến 5h50 chúng nằm trong một kho hàng của Air Canada để chờ kiểm tra hải quan. Khoảng 40 phút sau, một “cá nhân chưa rõ danh tính” bước vào nhà kho. Brink’s lập luận: “Hãng không có giao thức hoặc tính năng bảo mật nào để giám sát, hạn chế hoặc điều chỉnh quyền truy cập của một cá nhân không xác định vào các cơ sở của hãng”. Kẻ bí ẩn đã không cần phải dùng súng hay vũ lực để vào được khu vực có vàng và tiền mặt. Thay vào đó, vũ khí duy nhất của hắn ta là một mảnh giấy.
Theo Brink's, người này đã cho các nhân viên Air Canada xem vận đơn gửi hàng của “một lô hàng không liên quan”. Các nhân viên đã không kiểm tra tính hợp lệ của vận đơn mà giao luôn vàng, tiền mặt cho người “bỏ trốn cùng hàng hóa”. Brink's cũng cho rằng Air Canada đã không “xác minh độ tin cậy và trình độ đào tạo của tất cả nhân viên và bên thứ ba, những người thay mặt họ duy trì quyền tiếp cận các lô hàng có giá trị cao”. Tóm lại, nguyên đơn khẳng định Air Canada đã “cẩu thả” và không tuân thủ “các biện pháp an ninh thích hợp” để ngăn chặn hành vi trộm cắp hàng hóa. Hiện những cáo buộc của Brinks chưa có gì chứng minh.
Tổng số tiền vàng bị lấy đi trị giá khoảng 17 triệu USD, cao hơn con số ước tính ban đầu của cảnh sát
Phản hồi từ Air Canada
Trong thông cáo chính thức về việc này ngày 8-11, Air Canada bác bỏ từng cáo buộc trong vụ kiện của Brink’s và nói rằng họ đã hoàn thành các hợp đồng vận chuyển và phủ nhận mọi hành vi không đúng đắn hoặc “bất cẩn”. Hãng hàng không lớn nhất Canada cho biết, công ty Brink's đã không công bố giá trị của chuyến hàng trên vận đơn - một chứng từ thường do hãng vận tải phát hành với thông tin chi tiết về chuyến hàng. Ngoài ra, công ty Thụy Sĩ cũng không bổ sung bất kỳ chi phí bảo hiểm nào và từ chối trả thêm tiền để tăng cường an ninh.
Tuyên bố của hãng hàng không cho biết: “Brink's Switzerland Ltd vì lý do riêng mình đã quyết định không khai báo giá trị vận chuyển và thanh toán mức giá tiêu chuẩn cho sản phẩm dịch vụ AC Secure. Và, theo hiểu biết của Air Canada, họ đã quyết định không bảo hiểm cho những chuyến hàng này nên nhận thức đầy đủ về hậu quả của việc đó”. Theo Air Canada, nếu công ty Brink's bị mất hàng, hiệp định đa phương (gọi là Công ước Montreal) sẽ giới hạn trách nhiệm pháp lý của Air Canada. Tuy nhiên, các yêu cầu bồi thường thiệt hại trong vụ này là “quá mức” và “quá xa vời” đối với tổn thất không phải do công ty gây ra.
Ngược lại, Brink's lập luận rằng họ đã trả thêm tiền cho các chuyến hàng và đánh dấu vận đơn để nhân viên Air Canada biết trong hàng hóa có chứa tiền giấy và vàng miếng, đồng thời yêu cầu “giám sát đặc biệt” đối với các thùng hàng. Theo các thỏa thuận quốc tế về hành lý, hàng hóa bị mất và đánh cắp, Brink's có thể thu hồi được chưa tới 1% trong số 17,2 triệu USD đã mất. Nhưng công ty này cho rằng, khoản phí bổ sung mà họ phải trả cho dịch vụ đảm bảo an toàn có nghĩa là Air Canada phải hoàn trả toàn bộ số tiền mặt và vàng đã bị lấy đi.
Tòa án sẽ phải đưa ra phán quyết về lập luận đó cũng như về yêu cầu bồi thường thiệt hại và chi phí pháp lý của Brink. Điều tra của cảnh sát đến nay cho thấy vẫn chưa có vụ bắt giữ nào và các lô hàng vẫn chưa tìm thấy dấu vết. Cảnh sát tạm thời chưa tiết lộ bất cứ thông tin nào vì lý do đang điều tra.
Theo New York Times/CBC.ca
