Một góc thành phố biên giới Tijuana, Mexico, nơi đứng đầu cả nước về số vụ giết người hàng năm
Khi cảnh sát vừa là nạn nhân, vừa là… thủ phạm
Theo các công tố viên, vào giữa tháng 11-2023, một số cảnh sát ở Tijuana bị cáo buộc đã lên kế hoạch đánh cắp một lô hàng ma túy lớn mà một băng đảng đang cất giữ tại nhà kho. Tuần trước, video được đăng tải cho thấy chiếc xe bán tải của cảnh sát lao ra khỏi tòa nhà với những kiện lớn bọc nilon chất đầy thùng xe tải. Số hàng này được cho là cocaine. Ông Alberto Capella, cựu chỉ huy lực lượng cảnh sát
Tijuana giai đoạn 2007-2008 và 2011-2013 cho hay, kho ma túy dường như thuộc về băng đảng Sinaloa, đặc biệt là nhóm do trùm ma túy Ismael “El Mayo” Zambada kiểm soát. Rõ ràng, băng đảng gần như ngay lập tức biết ai đã thực hiện vụ cướp.
Vào ngày 18-11, chỉ vài giờ sau vụ trộm, các tay súng đã xả ít nhất 30 viên đạn vào văn phòng công tố liên bang ở Tijuana, làm thủng mặt tiền của tòa nhà. Trong vòng 1 giờ, một trong những sĩ quan cảnh sát thành phố được cho là có liên quan đến vụ cướp đã bị bắn chết trên đường phố ở Tijuana. Vào ngày 24-11, các tay súng tiếp tục nhắm vào văn phòng công tố viên bang nhưng không ai bị thương. Đến ngày 27-11, một cảnh sát bang đang điều tra về vụ trộm đã bị bắn chết trong ô tô khi đang đổ xăng tại một nhà ga ở Tijuana. Có vẻ như viên cảnh sát đã thấy trước nguy cơ bị tấn công nên đã khởi động xe nhưng chỉ đi được vài mét thì tông vào cây cột và gục chết ở tay lái. Những tay súng đã bỏ chạy trên một chiếc xe máy. Được biết, người này đã từ chối lời đề nghị tham gia chương trình bảo vệ nhân chứng của tiểu bang để đổi lấy việc làm chứng trong vụ án.
Theo cựu Cảnh sát trưởng Alberto Capella, ngoài 2 người kể trên, vụ án liên quan đến ít nhất 3 nạn nhân cũng là sĩ quan cảnh sát. Điều này cho thấy băng đảng được cho là sở hữu số ma túy này có thể đã thực hiện một cuộc thanh trừng tận gốc. Đây là đòn mới nhất giáng vào Tijuana, nơi có nhiều vụ giết người nhất so với bất kỳ thành phố nào ở , với số lượng gấp đôi vị trí thứ hai, thành phố biên giới Ciudad Júarez. Tijuana nằm ở bang biên giới Baja California với dân số hơn 2,1 triệu người. Trong nhiều năm, nơi này xảy ra khoảng 2.000 vụ giết người hàng năm. Để so sánh, thành phố Houston, bang Texas của Mỹ với dân số tương đương, đã chứng kiến 435 vụ giết người vào năm 2022.
Mức độ bạo lực đáng lo ngại
Ông Capella nhớ lại, khi lần đầu tiếp quản Sở Cảnh sát Tijuana, ông đã phải sa thải khoảng 1/4 số sĩ quan của lực lượng này. Ông cũng từng thoát chết sau một vụ ám sát. Nhưng cảnh sát đánh cắp lô hàng ma túy của một băng đảng lại là điều hoàn toàn khác. “Điều này rất đáng lo ngại. Tijuana chưa bao giờ xảy ra sự việc có quy mô như thế này và điều đó nói lên nhiều điều”, vị cựu Cảnh sát trưởng nói.
Tijuana không xa lạ gì với bạo lực và tham nhũng, nhưng nguồn gốc của làn sóng bạo lực hiện tại của thành phố bắt nguồn từ năm 2017, khi số vụ giết người trên thực tế đã tăng gấp đôi, từ 919 vụ năm 2016 lên 1.782 vụ vào năm 2017. Các nhà quan sát cho rằng, cuộc cạnh tranh giữa các tập đoàn ma túy Thế hệ mới Jalisco và Sinaloa cùng các nhóm khác là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này.
Tình trạng bạo lực ở Tijuana lan rộng đến mức bất kỳ ai, từ ca sĩ đến nhà báo, đều có thể trở thành nạn nhân của các vụ giết người. Vào tháng 1-2022, hai nhà báo đã bị bắn chết trong 2 vụ tấn công riêng biệt trong vòng một tuần. Vào ngày 20-11-2023, hội đồng thành phố Tijuana đã bỏ phiếu cấm biểu diễn bài hát ca ngợi những kẻ buôn lậu. Thị trưởng Montserrat Caballero thậm chí yêu cầu, người nào biểu diễn những bản ballad này sẽ bị phạt lên tới 57.000 USD. Quyết định được đưa ra sau khi ca sĩ nổi tiếng Peso Pluma phải hủy buổi biểu diễn hồi tháng 10-2023. Ngay trước thềm buổi biểu diễn, quanh thành phố xuất hiện những dòng chữ đe dọa, trong đó có chữ ký của băng đảng Jalisco, biểu hiện sự tức giận vì các bài hát ca ngợi đối thủ.
Ngay cả bà Montserrat Caballero, Thị trưởng thành phố cũng liên tục bị dọa giết. Vào tháng 6-2023, bà Caballero thông báo quyết định sống tại một căn cứ quân đội vì sự an toàn của bản thân. Năm 2022, nữ Thị trưởng gây tiếng vang khi trực tiếp kêu gọi các băng đảng ngừng nhắm mục tiêu vào dân thường sau khi các băng nhóm cướp xe và đốt ít nhất 15 phương tiện khắp thành phố. Trong chương trình phát sóng vào thời điểm đó, bà nói: “Hôm nay, chúng tôi nói với các nhóm tội phạm có tổ chức rằng Tijuana sẽ vẫn hoạt động và quan tâm đến cư dân của mình”. Sau đó, bà yêu cầu các tập đoàn ma túy “hãy dàn xếp với những người không chịu trả nợ họ, chứ không phải là với những gia đình không có liên quan”.
Theo AP
