Tại hội thảo quốc gia về kinh tế và thương mại Việt Nam giai đoạn 2018 – 2023: Thành tựu, cơ hội và thách thức do Trường Đại học Thương mại tổ chức, nhận định về kinh tế Việt Nam giai đoạn 2018-2023, PGS.TS Hà Văn Sự, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Thương mại nhấn mạnh Việt Nam đang trong quá trình chuyển đổi số; hướng tới phát triển nền kinh tế số, đáp ứng xu thế phát triển trong cuộc cách mạng công nghệ lần thứ tư.
Trường ĐH cần đào tạo kĩ năng số cho sinh viên
Tuy nhiên, vẫn còn những khó khăn và thách thức như đáp ứng nguồn nhân lực chất lượng cao, phát triển hạ tầng công nghệ thông tin, nguồn vốn cho các doanh nghiệp ởi nghiệp, cũng như xây dựng và hoàn thiện cơ chế pháp lý để bảo vệ lợi ích của doanh nhân, doanh nghiệp.
Theo ông Sự, từ một nước xuất khẩu chủ yếu dựa vào tài nguyên thiên nhiên, lao động rẻ, Việt Nam đã có những chuyển dịch cơ cấu xuất khẩu theo hướng những sản phẩm có hàm lượng công nghệ và tri thức tăng lên. Cùng với đó là khởi nghiệp đổi mới sáng tạo cũng đang được đẩy mạnh.
Tham luận về phát triển nguồn nhân lực số tại hội thảo, TS Đinh Thị Hương, Trưởng Bộ môn Kinh tế nguồn nhân lực, Khoa Quản trị nhân lực,Trường ĐH Thương mại chia sẻ, một nền kinh tế muốn phát triển nhanh và bền vững, cần dựa trên ba trục cơ bản là: áp dụng khoa học công nghệ, phát triển cơ sở hạ tầng và phát triển nguồn nhân lực; trong đó, nguồn lực con người giữ vai trò quan trọng.
Bà Hương cho rằng trình độ phát triển nguồn nhân lực là thước đo chủ yếu sự phát triển của mỗi quốc gia. Do đó, vấn đề này được các nước trên thế giới rất quan tâm và coi trọng.
Bà cũng đưa ra số liệu của Tổng cục Thống kê cho biết, tính đến cuối năm 2023, cả nước còn 38 triệu lao động chưa qua đào tạo. Con số này cho thấy thách thức không nhỏ trong việc nâng cao trình độ chuyên môn kỹ thuật của người lao động.
Hiện, các nước châu Âu đặt mục tiêu số lượng nhân lực để chuyển đổi số đến năm 2030 là 5% dân số. Nếu Việt Nam đặt mục tiêu nhân lực công nghệ thông tin từ 2 - 3% dân số, thì nhân lực số chiếm khoảng 2 - 3 triệu người. Trong khi số sinh viên ra trường ngành công nghệ thông tin (gồm cao đẳng và đại học) ra trường hằng năm chỉ khoảng 60.000 - 70.000 người. Do đó, mục tiêu là thách thức không nhỏ với các cơ sở đào tạo.
Bà Hương cũng đưa ra 5 đề xuất các giải pháp phát triển nguồn nhân lực số như: Nhà nước cần chú trọng ban hành các chính sách giúp phát triển nguồn nhân lực số; xây dựng các hành lang pháp lý tạo điều kiện cho việc phát triển nguồn nhân lực số; xây dựng các hệ thống chiến lược phát triển nguồn nhân lực số;huy động các nguồn lực đảm bảo cho yêu cầu phát triển nguồn nhân lực số; triển khai khung năng lực số nhằm phát triển chất lượng của nguồn nhân lực số trên thị trường lao động.
"Bối cảnh đặt ra cho nguồn nhân lực số với thách thức lớn nhất là chất lượng, khung năng lực số để nguồn lực có khả năng thích ứng và làm chủ công nghệ trong tiến trình chuyển đổi số của nền kinh tế", bà Hương nhấn mạnh.
Trao đổi với báo chí bên lề hội thảo, ông Trần Văn Minh, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hội Doanh nghiệp Trẻ Hà Nội thông tin thêm lao động Việt Nam đang thiếu các kĩ năng như: tính thực tiễn, giao tiếp, làm việc nhóm, quản trị rủi ro, xử lý những thách thức trong doanh nghiệp.
Nghiêm Huê
