Toàn cảnh Diễn đàn.
Kết quả khả quan
"Khơi thông động lực tăng trưởng mới" là chủ đề Diễn đàn Doanh nghiệp 2024 do Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức dưới sự chỉ đạo của Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) chiều 12/4. Phó Chủ tịch VCCI Hoàng Quang Phòng nêu rõ, giai đoạn này, kinh tế Việt Nam đã đạt được nhiều kết quả khả quan và đang dần lấy lại đà tăng trưởng.
Ban Tổ chức điều hành Diễn đàn. Ảnh: Khắc Kiên
Hoạt động sản xuất kinh doanh và xuất nhập khẩu chuyển biến tốt, trong quý I nền kinh tế ghi nhận gần 60.000 doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường, tăng so với cùng kỳ. Nhưng vẫn có 73,9 nghìn doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường, tăng 22,8% so với cùng kỳ năm trước. Vì thế, trong quý 1/2024, tổng số doanh nghiệp nước ta giảm 14,1 nghìn doanh nghiệp, bình quân một tháng giảm 4,7 nghìn doanh nghiệp.
Do đó, Phó Chủ tịch VCCI Hoàng Quang Phòng nhấn mạnh, khôi phục các động lực tăng trưởng truyền thống và khơi thông, tận dụng hiệu quả các động lực tăng trưởng mới hướng đến phát triển bao trùm, bền vững. Điều đó trở thành yêu cầu vừa mang tính cấp bách, vừa mang tính chiến lược lâu dài đối với nền kinh tế Việt Nam trong năm 2024 và những năm tiếp theo.
Theo các doanh nghiệp, những nhiệm vụ, giải pháp quan trọng được đề cập trong Nghị quyết số 01, 02 của Chính phủ không chỉ hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi và thúc đẩy tăng trưởng, mà còn được xem là “chìa khóa” cho các động lực tăng trưởng.
Tuy nhiên, việc chuyển đổi và tận dụng các động lực tăng trưởng còn nhiều khó khăn. Chẳng hạn, việc doanh nghiệp đi theo mô hình tăng trưởng mới là quá trình chuyển đổi về tư duy, nhận thức và hành động cùng với đó là khó khăn về nguồn lực.
Hoàn thiện sản phẩm xuất khẩu của Công ty TNHH Thương mại và Sản xuất Tuấn Minh. Ảnh: Khắc Kiên
Các chuyên gia, diễn giả thẳng thắn, chỉ riêng chuyển đổi xanh, theo ước tính của ân hàng Phát triển châu Á (ADB), Việt Nam cần khoảng 368 tỷ USD cho cả giai đoạn đến 2040, tương đương 20 tỷ USD mỗi năm. Trong khi đó, thị trường tài chính xanh quy mô còn nhỏ, chưa có cơ chế, chính sách khuyến khích dòng vốn tư nhân đầu tư vào các lĩnh vực xanh.
“Với những động lực tăng trưởng mới khác như kinh tế số, kinh tế tuần hoàn, kinh tế tri thức, kinh tế chia sẻ… dù các bộ ngành đã kịp thời đề xuất và xây dựng các cơ chế, chính sách tạo hành lang pháp lý cho các doanh nghiệp hoạt động đầu tư kinh doanh nhưng đến nhiều văn bản, quy định pháp luật còn đang trong quá trình hoàn thiện” - ông Hoàng Quang Phòng nêu thực tế.
Làm mới để đồng hành
Đưa ra một số giải pháp, theo TS. Trần Thị Hồng Minh - Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM), Việt Nam cần cân nhắc một số định hướng chính sách nhằm “làm mới” động lực cải cách thể chế, tạo thuận lợi cho hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Cùng với đó, tập trung tháo gỡ các khó khăn về tiếp cận các thị trường xuất khẩu, đẩy nhanh tạo thuận lợi thương mại, khuyến khích đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, tìm kiếm và khai thác hiệu quả các thị trường ngách.
Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa TP Hà Nội (HANOISME) Mạc Quốc Anh chia sẻ tại sự kiện. Ảnh: Khắc Kiên
Từ góc độ doanh nghiệp, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa TP Hà Nội (HANOISME) Mạc Quốc Anh đề nghị tiếp tục đẩy mạnh triển khai có hiệu quả các kế hoạch, chương trình công tác về hỗ trợ doanh nghiệp. Trong đó đẩy nhanh các gói đầu tư công, ưu đãi dành các dự án phù hợp với năng lực của các doanh nghiệp nhỏ và vừa, các doanh nghiệp khởi nghiệp, các doanh nghiệp làng nghề…
Ngoài ra, các doanh nghiệp cũng mong muốn nhanh chóng tháo gỡ những điểm nghẽn, rào cản pháp lý đang cản trở hoạt động đầu tư kinh doanh của doanh nghiệp; đẩy mạnh triển khai các chính sách, giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi số, ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, tập trung vào các ngành: sản xuất chip bán dẫn, năng lượng mới (hydrogen)…
Chánh Văn phòng Ban chỉ đạo Liên ngành Hội nhập Quốc tế về Kinh tế Trịnh Minh Anh cho rằng, Việt Nam đã tích cực tranh thủ cơ hội từ sự phục hồi của các thị trường lớn, truyền thống để đẩy mạnh xuất khẩu. Song thách thức từ thị trường quốc tế còn rất lớn nên cần chiến lược, chủ động và đổi mới mạnh mẽ.
Theo đó, cần có sự phối hợp đồng bộ của các cấp, ngành, địa phương và doanh nghiệp để thường xuyên kiểm tra, giám sát việc triển khai và thực thi các hiệp định thương mại tự do (FTA) đã có hiệu lực trên cơ sở phát huy tối đa nội lực, gắn kết chặt chẽ và thúc đẩy quá trình hoàn thiện thể chế, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, hiện đại hóa kết cấu hạ tầng. Điều này cần có chiến lược bài bản, tinh thần tích cực, chủ động, đổi mới mạnh mẽ cả tư duy và hành động nhằm góp phần khơi thông và thúc đẩy các động lực tăng trưởng cho giai đoạn mới.
Trong tháng 3/2024, Hà Nội thu hút 53,88 triệu USD vốn FDI, trong đó: 20 dự án mới với tổng vốn đầu tư đạt 33,41 triệu USD; 14 lượt tăng vốn và 12 lượt góp vốn. Lũy kế 3 tháng đầu năm 2024 (tính đến ngày 20/3/2024), thành phố thu hút 953,2 triệu USD vốn FDI (tăng 500% so với cùng kỳ năm 2023). Tháng 3/2024, có 2.925 doanh nghiệp thành lập mới với số vốn đăng ký là 24.364 tỷ đồng (giảm 11% về số lượng doanh nghiệp và giảm 22% vốn đăng ký so với cùng kỳ năm trước). Lũy kế 3 tháng qua, có 6.944 doanh nghiệp thành lập mới với số vốn đăng ký là 66.157 tỷ đồng (giảm 6% về số lượng doanh nghiệp và giảm 4% vốn đăng ký so với cùng kỳ năm trước), 1.121 doanh nghiệp giải thể (tăng 23% so với cùng kỳ), 12.367 doanh nghiệp đăng ký tạm ngừng hoạt động (tăng 25% so với cùng kỳ). Số doanh nghiệp hoạt động trở lại là 3.748 doanh nghiệp (tăng 10% so với cùng kỳ). Tổng số doanh nghiệp đăng ký trên địa bàn thành phố Hà Nội là 384.299 doanh nghiệp.
TS Mạc Quốc Anh
Khắc Kiên
