Tin thế giới 11/12: Tổng thống Ukraine sẽ tới Mỹ, Thổ Nhĩ Kỳ nói gì về S-400?

Cựu tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy (ảnh) phản đối Ukraine gia nhập NATO. (Nguồn: El Mundo)

Báo Thế giới & Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong ngày.

Nga -

* Quan chức đề cập tới điều kiện chấm dứt cuộc xung đột ở Ukraine: ngày 11/12, phát biểu trên kênh CTV (Nga), Đại sứ lưu động của Nga Rodion Miroshnik nhấn mạnh: “Đàm phán chắc chắn sẽ diễn ra; tất cả các cuộc đụng độ nhất thiết phải kết thúc bằng đàm phán. Rõ ràng, các cuộc đàm phán sẽ không diễn ra với Kiev. Phương Tây cho đến nay không thể hiện mong muốn đạt được các thỏa thuận. Đến nay, họ không nói rằng họ sẵn sàng ngồi vào bàn đàm phán”.

Nhà ngoại giao Nga khẳng định điều kiện đàm phán sẽ chín muồi “khi các nhà tài trợ cạn kiệt, khi các tham vọng chính trị lắng xuống, khi... người Ukraine cuối cùng hiểu rằng chính quyền hiện tại ở Ukraine không đại diện cho họ”. (TASS)

* Ukraine thông báo bắn hạ nhiều tên lửa của Nga: Ngày 11/12, Không quân Ukraine cho biết: “Các lực lượng Nga đã phóng tên lửa tấn công khu vực Kiev” vào 4h (giờ địa phương, tức 9h theo giờ Hà Nội), đồng thời nhấn mạnh “hệ thống phòng không (Ukraine) đã phá hủy 8 mục tiêu trên không đang bay tới thủ đô”

Trong khi đó, Bộ Quốc phòng Nga thông báo máy bay không người lái FPV của Tập đoàn quân miền Tây đã phá hủy nhiều mục tiêu ở Kupyansk. (AFP/TASS)

* Tổng thống Ukraine sắp thăm Mỹ: Ngày 12/12, ông Volodymyr Zelensky sẽ đến thủ đô Washington, Mỹ để gặp Tổng thống nước chủ nhà Joe Biden. Thư ký báo chí Nhà Trắng Karine Jean-Pierre tuyên bố hai bên sẽ “thảo luận về nhu cầu cấp thiết của Ukraine” trong xung đột với Nga và sự hỗ trợ trợ tiếp tục “có tầm quan trọng sống còn của Mỹ” vào thời điểm then chốt hiện nay.

Về phần mình, Văn phòng Tổng thống Ukraine nhấn mạnh cuộc họp sẽ chú trọng vào các vấn đề quan trọng như “dự án chung về sản xuất vũ khí và các hệ thống phòng không, cũng như điều phối nỗ lực giữa hai nước trong những năm tới”.

Một phụ tá của Chủ tịch Quốc hội Mỹ Mike Johnson cho biết ông Johnson cũng sẽ tiếp xúc với nhà lãnh đạo của Ukraine vào ngày 12/12. Ngoài ra, một quan chức tại Thượng viện Mỹ cho biết lãnh đạo phe Dân chủ Chuck Schumer và lãnh đạo phe Cộng hòa Mitch McConnell tại Thượng viện Mỹ dường như đã mời ông Zelensky phát biểu tại cuộc họp toàn thể của Thượng viện sáng cùng ngày. (AFP)

* Cựu Tổng thống Pháp phản đối việc Ukraine gia nhập NATO: Ngày 11/12, trả lời phỏng vấn tờ Mundo (Tây Ban Nha), cựu Tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy nêu rõ: “...Ukraine có mọi quyền tự vệ. Tuy nhiên, thật sai lầm khi cố gắng bằng mọi giá để bảo vệ tư cách thành viên của Ukraine trong Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO). Tôi cho rằng nước này vốn phải duy trì vị thế là một quốc gia trung lập, với sự bảo đảm an ninh mạnh mẽ từ cộng đồng quốc tế và phấn đấu một lần nữa trở thành cầu nối giữa Nga và châu Âu”.

Ông Sarkozy lấy làm tiếc vì đương kim Tổng thống Emmanuel Macron đã kết thúc đối thoại với Nga quá sớm: “Ông ấy (Macron) đã đúng khi cố gắng đối thoại với Tổng thống Putin, và tôi rất lấy làm tiếc vì ông ấy đã không tiếp tục đối thoại này, như tôi đã làm năm 2008”. trong bối cảnh các sự kiện ở Gruzia. Ông nêu rõ: “Khi đó, cuộc khủng hoảng đã được khắc phục trong vòng vài ngày”. (Sputnik)

* Đức cam kết tiếp tục hỗ trợ Ukraine: Ngày 11/12, phát biểu trước báo giới, một người phát ngôn của Berlin khẳng định: “Thủ tướng đã nhiều lần nói rõ rằng Đức sẽ hỗ trợ Ukraine cho tới khi còn cần thiết trnee mọi lĩnh vực, cả về quân sự, nhân đạo hoặc thậm chí hỗ trợ tài chính trực tiếp. Điều này sẽ không thay đổi”.

Một người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Đức cũng cho biết rằng gần đây Berlin còn tăng cường viện trợ cho Ukraine, nhấn mạnh nước này “sẽ không dao động trong nỗ lực ủng hộ Kiev mà sẽ tiếp tục mở rộng sự ủng hộ như đã nói”. (TTXVN)

Israel -

* Israel sắp mở cửa khẩu Kerem Shalom với Gaza: Ngày 11/12, Cơ quan điều phối các hoạt động tại Palestine (COGAT) của Chính phủ cho biết: “Chúng tôi đang tăng cường hoạt động kiểm tra hàng viện trợ chuyển vào Gaza. Cửa khẩu Kerem Shalom sắp được mở, giúp hoạt động này tăng gấp đôi. Tuy nhiên, hàng viện trợ vẫn tiếp tục đi qua cửa khẩu Rafah. Liên hợp quốc cần hoạt động tốt hơn - hàng viện trợ đã đến nơi và người dân cần chúng”. Song cơ quan này không nêu chính xác thời gian sẽ mở cửa khẩu nêu trên.

Hồi đầu tháng, Phó Tổng Thư ký LHQ phụ trách nhân đạo và điều phối cứu trợ khẩn cấp Martin Griffiths cho hay có tín hiệu khả quan về cửa khẩu Kerem Shalom sẽ sớm mở khi tình trạng tại Dải Gaza xấu đi. (TTXVN)

* Thủ tướng Israel kêu gọi Hamas đầu hàng: Ngày 10/12, ông Benjamin Netanyahu đã kêu các tay súng Hamas “đầu hàng ngay bây giờ: “Xung đột vẫn tiếp diễn, nhưng đã bắt đầu hồi kết đối với Hamas. Tôi nói với Hamas rằng mọi chuyện đã kết thúc. Đừng vì Yahya Sinwar. Hãy đầu hàng ngay bây giờ”. (AFP)

* Palestine kêu gọi quốc tế trừng phạt và ngăn chặn Israel: Ngày 10/12, phát biểu tại Diễn đàn Doha ở Qatar, Thủ tướng Chính quyền Palestine (PA) Mohammad Shtayyeh đã kêu gọi cộng đồng quốc tế buộc Israel chịu trách nhiệm, áp đặt lệnh trừng phạt và ngăn Tel Aviv tiếp tục “vi phạm luật pháp quốc tế”.

Nhà lãnh đạo này cũng đề nghị quốc tế mở một cuộc điều tra khẩn cấp về hành vi của Usraek đối với người dân Palestine. Theo Thủ tướng Shtayyeh, những gì đang xảy ra tại Dải Gaza là có trách nhiệm liên đới của những người đã “bật đèn xanh” cho Israel hoạt động ở khu vực này. Chính trị gia này cũng tố cáo Mỹ đã dùng quyền phủ quyết đối với dự thảo nghị quyết kêu gọi ngừng bắn ở Dải Gaza và coi đây là việc “cho phép” Israel tiếp tục gây thương vong cho người Palestine.

Ông cũng khẳng định không chấp nhận loại bỏ Hamas bởi đây là một phần trong bản đồ chính trị và bản sắc của người dân Palestine. Theo ông, Israel đã không đạt được bất cứ mục tiêu chính trị nào từ khi bắt đầu xung đột và họ chỉ đang hành động đáp trả vào nạn nhân là dân thường vô tội, phụ nữ và trẻ em. (NDTV)

Đông Nam Á

* Đại diện chính quyền quân sự Myanmar gặp 3 nhóm nổi dậy: Kênh Telegram của truyền hình Myanmar (MRTV) dẫn lời người phát ngôn chính quyền quân sự Myanmar Zaw Min Tun cho biết đại diện của chính quyền đã gặp 3 nhóm nổi dậy vũ trang liên quan đến chiến dịch tấn công hiện nay. Quan chức này nêu rõ cuộc gặp trên được Trung Quốc tạo điều kiện tổ chức và cho biết nhiều khả năng sẽ có một cuộc họp khác như vậy giữa các bên cuối tháng này. (Reuters)

Nam Thái Bình Dương

* Chính phủ mới của New Zealand tăng cường quan hệ với đồng minh khu vực: Ngày 11/12, Ngoại trưởng Winston Peters cho biết ông sẽ đưa nước này xích lại gần hơn với các đối tác tình báo là Mỹ, Anh, Canada và Australia, một phần của trọng tâm đổi mới về an ninh dưới thời kỳ Chính phủ trung hữu mới.

Cựu Ngoại trưởng và lãnh đạo đảng New Zealand First, đối tác liên minh trong Chính phủ do Chủ tịch đảng Quốc gia của Thủ tướng Christopher Luxon lãnh đạo nhấn mạnh: “Chúng tôi dự định thúc đẩy sự hợp tác về quốc phòng và an ninh, bao gồm cả với Mỹ và nhóm Ngũ Nhãn (Mỹ, Anh, Canada, Australia và New Zealand), cũng như đối tác an ninh quan trọng khác trong và ngoài khu vực”.

Ngoại trưởng Peters cho biết thêm, New Zealand cần tăng cường năng lực bảo vệ chủ quyền để cho phép hành động trong môi trường địa chiến lược đầy thách thức hơn. Ông nhấn mạnh: “Chúng tôi ưu tiên tập trung vào việc có được các nguồn lực cần thiết để củng cố những khả năng đó”. Ngoài ra, Chính phủ mới của New Zealand có kế hoạch cải thiện quan hệ với các quốc gia châu Á, coi New Delhi là một đối tác mà Wellington mong muốn có mối quan hệ bền chặt hơn. (TTXVN)

Đông Bắc Á

* Triều Tiên ra Sách Trắng về nhân quyền: Ngày 11/12, Triều Tiên công bố xuất bản Sách Trắng về nhân quyền nhân kỷ niệm 75 năm ngày Liên hợp quốc thông qua Tuyên ngôn quốc tế về nhân quyền.

Hãng thông tấn trung ương KCNA (Triều Tiên) chỉ trích tình trạng nhân quyền tại Mỹ và phương Tây, nơi bạo lực súng đạn, phân biệt chủng tộc và ngược đãi phụ nữ và trẻ em diễn ra “tràn lan”.

Ngược lại, KCNA nhấn mạnh người dân Triều Tiên hưởng đầy đủ các quyền con người vì chính quyền đang thực hiện trách nhiệm trong lĩnh vực nhân quyền quốc tế. KCNA cáo buộc Mỹ muốn lật đổ Bình Nhưỡng bằng cách nêu vấn đề liên quan đến điều kiện nhân quyền của nước này, đồng thời khẳng định nhân quyền “chỉ có thể được thực hiện” khi chủ quyền quốc gia được bảo vệ. Theo KCNA, Triều Tiên đã chọn con đường tăng cường sức mạnh quốc phòng để “chấm dứt vĩnh viễn” mưu đồ này và bảo vệ chủ quyền đất nước. (Yonhap)

* Máy bay F-16 của Mỹ rơi Hoàng Hải: Ngày 11/12, một máy bay chiến đấu F-16 của Mỹ đã rơi ở Hoàng Hải. Phi công đã thoát hiểm khẩn cấp. Máy bay nêu trên bị rơi sau khi cất cánh từ căn cứ không quân Gunsan, cách Seoul 178 km về phía Nam. Hiện chưa rõ liệu phi công có được cứu hay không. (Yonhap)

Châu Âu

* Nga ra mắt hai àu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân mới: Ngày 11/12, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã tới thành phố Severodvinsk ở miền Bắc để dự lễ khánh thành 2 tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân mới gồm Krasnoyarsk và Hoàng đế Alexander Đệ tam. Ông tuyên bố: “Tàu Alexander Đệ Tam và Krasnoyarsk sẽ sớm thực hiện sứ mệnh canh gác ở Thái Bình Dương”. (Reuters)

* EU thúc đẩy gói trừng phạt thứ 12 với Nga: Ngày 11/12, theo một nguồn tin cấp cao từ Liên minh châu Âu (EU), các đại diện thường trực của khối này đã đạt được tiến bộ trong việc nhất trí về gói trừng phạt thứ 12 đối với Nga. Song đến nay vẫn chưa thể nêu rõ thời điểm chính xác gói trừng phạt này được thông qua.

Trước đó, hôm 4/11 tại Kiev, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen cho hay ủy ban này sẽ sớm công bố gói trừng phạt thứ 12 của khối đối với Nga, bao gồm các lệnh cấm xuất nhập khẩu mới, cũng như siết chặt trần giá dầu. (TTXVN)

* Thụy Điển yêu cầu Iran thả công dân bị giam giữ: Ngày 11/12, Thủ tướng Ulf Kristersson cho biết nước này yêu cầu Iran ngay lập tức trả tự do cho công dân Thụy Điển Johan Floderus làm việc cho EU hiện đang bị nước này giam giữ.

Trước đó, ngày 9/12, Bộ Ngoại giao Thụy Điển xác nhận tòa án ở Iran đã bắt đầu phiên xét xử ông Floderus. Nhân vật này bị bắt hồi tháng 4 năm ngoái khi đang đi nghỉ ở Iran vì bị tình nghi hoạt động gián điệp. (Reuters)

* Thổ Nhĩ Kỳ thông báo về S-400: Ngày 11/12, phát biểu trên kênh truyền hình NTV (Thổ Nhĩ Kỳ), phản ứng trước một số câu hỏi về ý nghĩa của hệ thống này, Bộ trưởng Quốc phòng Yasar Guler nhấn mạnh: "S-400 là vũ khí phòng thủ. Nếu chúng tôi bị tấn công… những ai thắc mắc về loại vũ khí này sẽ biết S-400 hoặc các hệ thống phòng không khác của chúng tôi sẽ được sử dụng như thế nào”.

Thổ Nhĩ Kỳ mua 4 khẩu đội S-400 của Nga trị giá 2,5 tỷ USD hồi tháng 10/2019, nhưng chưa đặt các bộ phận cấu thành khác để có thể sử dụng. Tháng 8/2022, Nga thông báo đã ký hợp đồng chuyển giao phần thứ hai của hệ thống. Các bộ phận còn lại sẽ được sản xuất tại Thổ Nhĩ Kỳ như một phần thỏa thuận. (Anadolu)

* Thổ Nhĩ Kỳ nêu điều kiện để Thụy Điển vào NATO: Ngày 11/12, tờ Hurriyet (Thổ Nhĩ Kỳ) dẫn nguồn tin cho biết nước này có thể chấp thuận Thụy Điển vào NATO nếu Mỹ giữ lời về cung cấp máy bay chiến đấu F-16 cho Ankara. Theo nguồn tin, việc chuyển giao F-16 cho Ankara phức tạp không phải do lập trường của nước này đối với đơn xin gia nhập NATO của Thụy Điển, mà do sự thiếu tin tưởng từ phía Washington. Bài báo cũng lưu ý rằng nếu niềm tin được thiết lập, con đường đến với liên minh quân sự của Thụy Điển sẽ trở nên rõ ràng.

Đầu tháng 12, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan cho biết Mỹ đang chuyển F-16 tới Hy Lạp, nhưng lại không cung cấp cho Thổ Nhĩ Kỳ, mặc dù trên thực tế, Ankara đã trả tiền mua số máy bay này. (Hurriyet)

Trung Đông-châu Phi

* Israel và Hezbollah giao tranh dữ dội tại biên giới Lebanon: Ngày 10/12, người phát ngôn Lực lượng phòng vệ Israel (IDF) cho biết nước này đã phát hiện một số máy bay từ Lebanon băng qua biên giới, khiến hệ thống báo động ở vùng Galilee phải kích hoạt. Tuyên bố nêu rõ: “Hệ thống phòng không đã đánh chặn thành công 2 mục tiêu… 2 binh sỹ IDF bị thương vừa phải và một số khác bị thương nhẹ do bị trúng các mảnh vỡ và hít phải khói. Các binh sỹ đã được sơ cứu y tế tại một bệnh viện và thân nhân của họ cũng đã được báo tin”.

Lúc 10h sáng (tức 15h, giờ Hà Nội), Hezbollah đã tuyên bố bắn vào một tiền đồn IDF ở phía Tây hồ Galilee. Sau đó ít phút, trang Al-Mayadeen (Lebanon) đưa tin về một vụ tấn công khác vào tiền đồn ở lãnh thổ Israel. Chiều cùng ngày, còi báo động tiếp tục vang lên tại các khu dân cư Betzet, Lehman và Khu công nghiệp Achziv Miluot ở Đông Bắc Israel, nghi là đợt tấn công mới từ phía Lebanon.

Đáp lại, IDF đã điều động máy bay chiến đấu và xe tăng tấn công một số cơ sở quân sự và hạ tầng của Hezbollah ở miền Nam Beirut. Trực thăng vũ trang IDF cũng đã tấn công khu vực Yaftach, nghi là ổ bắn tên lửa chống tăng vào lãnh thổ Israel. Đồng thời, pháo binh Israel bắn đạn cối vào khu vực Manara sau khi phát hiện có hỏa lực tấn công từ địa điểm đó vào miền Bắc quốc gia Do Thái. (TTXVN)

* Syria đánh chặn tên lửa Israel: Ngày 10/12, hãng thông tấn nhà nước SANA (Syria) cho biết phòng không nước này đã đánh chặn các tên lửa Israel phóng vào các địa điểm xung quanh Damascus. Đồng thời, tên lửa Israel đã nhắm vào các địa điểm quân sự lân cận thủ đô Damascus đêm 10/12. Đây là cuộc tấn công mới nhất vào các địa điểm quân sự tại Syria. Nhiều vụ nổ lớn vang dội khắp Damascus trong đêm. Quân đội Syria tuyên bố, cuộc tấn công được thực hiện từ hướng Cao nguyên Golan của Syria, hiện đang do Israel bị chiếm đóng.

Trong khi đó, Tổ chức Giám sát Nhân quyền Syria (SOHR) cho biết các tên lửa của Israel đã tấn công vào các địa điểm tại các khu vực Sayyeda Zeinab và Sân bay Quốc tế Damascus ở ngoại ô của Damascus, nơi mà các tay súng của Iran và lực lượng Hezbollah của Lebanon đang đồn trú. SOHR cho biết thêm rằng các vị trí của lực lượng phòng không Syria cũng bị tấn công, nhưng đến nay chưa có thông tin liên quan đến thiệt hại về người. Từ đầu năm 2023, SOHR ghi nhận 62 vụ tấn công của Israel vào lãnh thổ Syria. (Reuters/Tân hoa xã)

* ECOWAS ra điều kiện dỡ bỏ lệnh trừng phạt Niger: Ngày 10/12, lãnh đạo các nước Cộng đồng Kinh tế Tây Phi (ECOWAS) đã họp hội nghị thượng đỉnh. Theo Chủ tịch ủy ban ECOWAS Omar Touray, một ủy ban từ Benin, Togo và Sierra Leone sẽ làm việc với lãnh đạo Hội đồng quốc gia bảo vệ tổ quốc (CNSP) của Niger để quyết định tiến độ hướng tới quá trình chuyển đổi ngắn và các điều kiện khác để dỡ bỏ trừng phạt.

Nhà lãnh đạo này nói: “Dựa trên kết quả cuộc gặp giữa ủy ban nguyên thủ quốc gia với CNSP, cơ quan này sẽ dần dần nới lỏng các biện pháp trừng phạt Niger”. Ông nêu thêm: “Nếu CNSP không tuân thủ kết quả thảo luận với ủy ban, ECOWAS sẽ duy trì mọi biện pháp trừng phạt”. (TTXVN)

Minh Vương