(KTSG Online) – Số lượng công ty lên sàn chứng khoán lẫn vốn huy động từ các đợt chào bán cổ phần lần ra công chúng (IPO) ở Đông Nam Á đều giảm sâu trong sáu tháng đầu năm nay.
Bất ổn địa chính trị dai dẳng và môi trường lãi suất cao trên toàn cầu đã ảnh hưởng đến điều kiện thị trường IPO và tâm lý nhà đầu tư ở Đông Nam Á. Thị trường IPO khu vực đang trông chờ các công ty í tuệ nhân tạo (AI) để phục hồi trong những năm tới.
Trong 6 tháng đầu năm, thị trường IPO Đông Nam Á chứng kiến 67 công ty niêm yết cổ phiếu lần đầu, huy động được tổng cộng 1,4 tỉ đô la, lần lượt giảm 21,2% và 53,3% so với cùng kỳ năm ngoái. Ảnh: MNC Media
Nối dài xu hướng suy giảm
Báo cáo của hãng kiểm toán Deloitte, phát hành hôm 4-7, cho biết số lượng công ty lên sàn chứng khoán ở Đông Nam Á trong nửa đầu năm nay đã giảm 21,2% so với cùng kỳ năm ngoái, xuống còn 67. Tổng vốn hóa thị trường của 67 công ty này khi tiến hành IPO đạt 5,8 tỉ đô la, giảm 71% so với cách đây một năm.
Trong khi đó, lượng vốn mà các công ty huy động được IPO giảm sâu đến 53,3%, xuống 1,4 tỉ đô la Mỹ. Chỉ có một thương vụ IPO lớn là Ngân hàng Thai Credit Bank của Thái Lan huy động được hơn 208 triệu đô la, dựa trên mức định giá 1 tỉ đô la. Cùng kỳ năm trước, Đông Nam Á có ba thương vụ IPO lớn, mỗi thương vụ huy động được hơn 600 triệu đô la.
Diễn biến trên đánh dấu xu hướng suy giảm nối dài kể từ nửa cuối năm 2022. Deloitte cho biết, tâm lý trên thị trường IPO của khu vực đang chùng xuống trong bối nhà đầu tư và các ứng cử viên IPO tiếp tục thận trọng trước các yếu tố kinh tế vĩ mô bất lợi.
Tuy nhiên, báo cáo của Deloitte cho biết, về mặt lịch sử, trong khoảng thời gian từ năm 2020 đến năm 2022, nửa cuối năm luôn là thời gian mà thị trường IPO của Đông Nam Á hoạt động sôi động hơn
Theo Tay Hwee Ling, lãnh đạo phụ trách kiểm toán khu vực Đông Nam Á của Deloitte, triển vọng tăng trưởng kinh tế tích cực và đầu tư trực tiếp nước ngoài ngày càng tăng ở Đông Nam Á. Tuy nhiên, tình trạng bất ổn địa chính trị kéo dài và môi trường lãi suất cao trên toàn cầu là những yếu tố lớn ảnh hưởng đến điều kiện thị trường và tâm lý nhà đầu tư ở khu vực này.
Các nhà phân tích của Deloitte cảnh báo, lãi suất cao có thể tiếp tục kéo dài trong những tháng còn lại của năm 2024 khi các chính phủ tập trung giải quyết mối lo ngại lạm phát. Trong bối cảnh đó, nhà đầu tư sẽ hướng đến những công ty có lợi nhuận đã được chứng minh và dòng tiền bền vững thay vì mô hình kinh doanh tăng trưởng bằng mọi giá mà nhiều công ty theo đuổi trong giai đoạn 2020-2022.
Dữ liệu về vốn huy động từ IPO (tính theo đơn vị triệu đô la), vốn hóa thị trường IPO và số lượng IPO ở các nước Malaysia, Thái Lan, Indonesia, Philippines, Việt Nam và Singapore trong 6 tháng đầu năm. Ảnh: Straits Times
IPO ở Indonesia giảm sâu, Malaysia đứng đầu
Trong tất cả các nước Đông Nam Á, Indonesia chứng kiến sự sụt giảm rõ rệt nhất về vốn huy động từ các thương vụ IPO.
Tổng vốn hóa IPO của các công ty niêm yết ở Indonesia trong 6 tháng đầu năm chỉ là 1,22 tỉ đô la Mỹ, thấp hơn 92,2% so với cùng kỳ năm ngoái. Số tiền mà các công ty này thu về từ IPO giảm 89,1%, xuống còn 248 triệu đô la. Số lượng niêm yết tại Indonesia trong nửa đầu năm là 25 công ty, giảm 43,2% so với 44 công ty trong cùng kỳ năm ngoái.
Jasmin Maranan, đối tác của Deloitte tại Indonesia, dự đoán Sàn giao dịch chứng khoán Indonesia (IDO) sẽ kết thúc năm 2024 với hơn 60 đợt IPO. Dù không đạt được hiệu suất mạnh mẽ như năm 2023 nhưng thị trường IPO của Indonesia vẫn là điểm nóng IPO cho các công ty tăng trưởng cao trong lĩnh vực công nghệ, nông nghiệp và năng lượng tái tạo, vốn đang định hình lại chiến lược với trọng tâm được lợi nhuận và dòng tiền bền vững.
Thị trường IPO của Malaysia dẫn đầu khu vực về lượng vốn huy động. Có 21 công ty niêm yết cổ phiếu ở Malaysia trong 6 tháng đầu năm, huy động tổng cộng 450 triệu đô la. Tiếp theo sau đó là Thái Lan, nơi 17 công ty lên sàn và huy động thành công 427 triệu đô la.
Tại Việt Nam, Công ty cổ phần chứng khoán DNSE là công ty duy nhất trong nước tiến hành niêm yết trong nửa đầu năm. Công ty đã huy động thành công 36,9 triệu đô la.
Tương tự, trong cùng kỳ, Singapore cũng chỉ có công ty tiến hành IPO. Đó là Công ty Institute of Advanced Medicine Holdings, nhà cung cấp dịch vụ điều trị ung thư. Hồi tháng 2, công ty này thu về 20 triệu đô la từ IPO, số tiền nhỏ nhất huy động được từ thương vụ IPO của khu vực trong năm nay.
Tay Hwee Ling kỳ vọng, các điều kiện IPO trong khu vực sẽ cải thiện sau năm 2024. Ông dự đoán lãi suất thấp hơn trong năm tới có thể khuyến khích các quỹ tín thác đầu tư bất động sản (REIT) trở lại thị trường IPO. Bên cạnh đó, các thương vụ IPO liên quan đến trí tuệ nhân tạo (AI) có thể diễn ra trong tương lai gần.
“Chúng tôi dự đoán sẽ có một làn sóng niêm yết của các công ty AI nhằm khai thác thị trường vốn IPO trong những năm tới. Điều này mang lại sự đổi mới và cơ hội mới cho thị trường”, Tay Hwee Ling nói.
Theo CNBC, deloitte.com, Straits Times
Khánh Lan
